Waarvoor dient die vlag eigenlijk? Of is het zomaar een vlag?

Vaarvlag

Die vraag is me al vaak gesteld. En om eerlijk te zijn, ik wist het ook niet!

Telkens we gaan varen, loopt baasje Olga naar voren. Ze maakt de trossen los ( nee, dat zijn geen TOUWEN!). En dan haalt ze dit vlaggetje uit haar zak en knoopt het in het voormastje. Daar wappert dan die vrolijke rode vlag met een wit vierkant in het midden. Liggen we braaf gemeerd voor de nacht, dat haalt ze dat vlaggetje weer weg. Zou het misschien bang zijn in het donker? Dat ben ik ook wel eens! Ik hoef gelukkig niet ’s nachts buiten te blijven…

Maar waarom dat hele circus met dat vlaggetje?

Gelukkig heb ik het nog aan Dief kunnen vragen! En hij had het weer gehoord van zijn voorganger Boef. Je ziet het is iets met een lange traditie. Oké, Oké, ik zal het vertellen:

Er was een tijd zonder telefoon, zelfs geen VHF (=scheepstelefoon). Toen voeren al die boten ook al over de smalle en bochtige binnenwatertjes van België. Door je verrekijker (ja die was er al wél) zag je enkele bochten verder een schip als tegenligger. Maar wat je niet goed kon zien was of dat schip langzaam voer, voorzichtig rond alle bochten dichterbij kwam, of eigenlijk gemeerd lag voor de nacht. Om het even al roepend te vragen was dan weer te ver. Toch wou je het wel graag weten, want op dit stukje van de rivier was het juist een beetje breder. Hier zou je elkaar dus gemakkelijker kunnen passeren. Maar ja, als dat andere schip daar lag om te slapen, dan kon je natuurlijk lang wachten!

Daarvoor dient dus dat vlaggetje!

Je nam je verrekijker en keek goed naar de voormast. Zag je daar dit vlaggetje, dan kwam dat schip jou kant uit en kon je beter even wachten. Zag je geen vlaggetje, dan kon je rustig verder varen, want het andere schip lag dan gemeerd of ten anker.

Dit vlaggetje is de vaarvlag en moest gevoerd worden door alle schepen die deelnamen aan het verkeer. Wie gemeerd lag aan de kant of  ten aker, die nam het vlaggetje weg. Zo was het voor iedereen duidelijk, ook zonder telefoon! Kwam je aan een sluis en lagen er bijvoorbeeld al 5 schepen gemeerd, hoeveel zouden er dan liggen wachten op hun beurt en hoeveel lagen er gewoon gemeerd? Even kijken met de verrekijker en vlaggetjes tellen en je wist het!

Nu nog altijd?

Sinds enkele jaren is het niet meer verplicht om dit vlaggetje te voeren. Ieder schip heeft nu een VHF (= scheepstelefoon) aan boord. Je kan dus altijd vragen of een schip vaart of niet.

Maar toch knoopt baasje nog altijd braaf dat vlaggetje in top en haalt het na de vaartocht weer weg! Kwestie van gewoonte?

Nee, toch niet. Schipper-baasje Maurits wil graag zien hoe de wind waait. Hij zit zelf in het stuurhuis, en dus uit de wind. Vooral bij het langzaam manoeuvreren kan een flinke dwarswind een verschil maken. Handig als je dat op voorhand kunt zien!

Er moest dus zeker een vlag komen op het voordek. En omdat mijn huis-boot De 4 Vaargetijden geboren is in 1924, vér voor mijn tijd…, is het gepast om nog altijd de vaarvlag te hijsen en te strijken. Zo blijven we deze oude traditie hoog houden!

En wat moet die rode bal daar bovenop? Kan je het raden? Anders vertel ik het je wel in een volgende blog!

Noty